Біз не үшін құрылдық?
Қазақстандағы білім теңсіздігі – бұл тек ресурстар жағынан айырмашылық емес, сонымен қатар бұл бүкіл білім беру құрылымы арқылы тарайтын түсініктер жүйесі. Әкімшіліктен басталып, балаларға дейін созылатын осы бір тосқауылдар оқушылардың дербестігінің, ынталануының және ұзақ мерзімді мақсаттарының дамуын тежейді. Бұл оқушылардың әлеуетін шектеп қана қоймай, елдегі білім берудің жалпы тиімділігін төмендетеді.

Бүгінгі таңда шынайы жағдай қандай? — Мәселенің Теориясы

Урбанизация және миграция
Урбанизация және миграция

Жастар алыс ауылдарды тастап кетеді, бұл жаңа ұрпақ үшін рөлдік үлгілердің азаюына әкеледі.

Жергілікті қауымдастықтарда перспективалық мысалдардың болмауы мәселені одан әрі нашарлатады, ал шағын қалалар мен өңірлердегі білім сапасы төмен деңгейде қалады.

Білім сапасы және оқушылардың ынтасы
Білім сапасы және оқушылардың ынтасы

Төмен мамандық бағдар беру, мектеп оқушыларының әлсіз ынтасы және мұғалімдердің жеткіліксіз дайындығы сапалы оқытуға кедергі жасайды.

Мұғалімдер көбінесе оқушыларды өзін-өзі жетілдіруге және ұзақ мерзімді мақсаттарға ынталандыру үшін жеткілікті ресурстар мен әдістемелік материалдарға ие емес.

Отбасылардағы тұрақсыздық және шектеулі ресурстар
Отбасылардағы тұрақсыздық және шектеулі ресурстар

Алыс аймақтардағы көптеген балалар тұрақсыз отбасылық жағдайлар мен төмен әлеуметтік-экономикалық мәртебе мәселелеріне тап болады.

Негізгі ресурстарға (мәдени және спорт орталықтары сияқты) қол жеткізудің болмауы толық дамуға мүмкіндіктерді шектейді.

Белгіленген ойлаудың басымдығы
Білім беруде белгіленген ойлау тосқауылы

Негізгі кедергілердің бірі – белгіленген ойлау болып қала береді, яғни адам қабілеттерінің өзгермейтіндігіне сену. Мұғалімдер, ата-аналар мен оқушылар арасында таралған бұл түсінік ынтаны төмендетеді, тәуекел етуге және қателерден үйренуге кедергі келтіреді. Нәтижесінде педагогтар әлеуметтік топтардағы балалардан күтімді төмендетуі мүмкін, бұл олардың қатысуына және дамуына әсер етеді.

Түсініктер қалай қалыптасады?
Белгіленген ойлаудың басымдығы
Тосқауылдар және балаларға не кедергі жасайды
Дербестік пен өз-өзін айқындаудың жоқтығы

Балалар өз мақсаттарын білмейді, өздерін естімейді, ата-аналарға тәуелді


Белгіленген ойлау

«Мен істей алмаймын»: қателесуден қорқу, оқуға құлықсыздық


Ұзақ мерзімді мақсатқа жұмыс жасай алмау

Жоспарсыз, тұрақтылықсыз, сәтсіздіктерді еңсеру стратегиясынсыз

Балалар дербестікке, ынталануға және ұзақ мерзімді мақсаттарға тосқауыл қоятын түсініктерді сіңіріп алады

Мұның көріністері қандай:

Баланың эмоцияларын, мақсаттарын және таңдауын ересектердің елемеуі

Бастамашылықты тұншықтыратын қадағалау үлгісі басым

Қателесуден қорқу
және тәуекел етуден қашу

Қысқа мерзімді жетістіктер ұзақ мерзімді ойлауды алмастырады

Ішкі жауапкершілік жұмыс істемейді

Бұл үлгі білім беру құрылымында өніп, әр оқушы мен бүкіл жүйенің әлеуетін төмендетеді. Оны жою үшін ойлау мен мәдениеттің түбегейлі өзгеруі қажет.

Өзгерістер теориясы: біз нені және қалай өзгертеміз?

Біздің стратегиямыз экожүйе тәсіліне негізделген: тек оқушылардың ғана емес, ата-аналардың да, педагогтар мен мектептердің де өзгеруі маңызды.

Біз өзара байланысты 3 түсінікке баса назар аударамыз:

Самоосознанность

Өз-өзін ұғыну:

өзін және өз эмоцияларын, құндылықтарын, басқаларға ықпалын түсіну

Установка на рост

Өсу ұстанымы:

үйрену мен күш салу арқылы қабілеттерді дамытуға болатынына сену

Устойчивость

Төзімділік:

бөгеттерге қарамастан, мақсатқа ұмтылу қабілеті

Тәсіл қалай жұмыс жасайды?

Бүкіл экожүйемен жұмыс:

балалар, ата-аналар, педагогтар, мектептер

Қағидалар:

1. Серіктестік пен сыйластық
2. Контекстік тәсіл
3. Дамуға деген ішкі ұмтылыс
4. Рефлексия және тәсілдер қолданудағы икемдік

Біз не нәрсеге ұмтыламыз:

Қадам-қадам бойынша өзгерістер жолы

Балалар

Балалар өз мақсаттары мен мықты тұстарын түсіне бастайды

Ұстаздар мен ата-аналар

Ұстаздар мен ата-аналар қадағалаушылардан серіктестерге айналады

Төзімді Қауымдастық

Қауымдастық сыртқы сынақтарға төзімді болып, көлденең байланыстар мен қолдау орнатады

Сенім

Мектептерде қателесу – үйренудің тәсілі болып саналатын сенім ортасы қалыптасады